
Eind oktober 2023 noopten veiligheidsoverwegingen de Israëlische horecaondernemer Shemtov Levi en zijn echtgenote hun “McLevi’s” in Barneveld eerder dan voorzien te sluiten. Dat lag allerminst aan de plaatselijke bevolking: “onze relatie is supergoed”. Een openhartig interview over een aangenaam Joods leven op de Veluwe.
Zou u zich eerst kort persoonlijk willen introduceren?
Shemtov Levi: Ik ben in Israël geboren. Mijn ouders waren Joodse vluchtelingen uit Irak. Kort na de Tweede Wereldoorlog hebben de moslims de Joden verjaagd uit de Arabische landen door pogroms en andere gewelddadigheden. Zo was dat ook in Irak.
Uw hoogbejaarde ouders wonen in Israël. Staat u in contact met hen in deze spannende, zorgelijke dagen van Iraanse aanvallen op de Israëlische burgerbevolking?
Shemtov Levi: Ik heb dagelijks contact met mijn ouders. Ondanks de oorlogssituatie in Israël maken ze het goed. Af en toe moeten ze de schuilkelders in.
Hoe kijkt u aan tegen Israëls militaire confrontatie met de Islamitische Republiek Iran?
Shemtov Levi: Het regime in Iran heeft telkens verklaard Israël te willen vernietigen. Zo was Hamas ook natuurlijk. Als Joods-Israëlisch volk hebben we deze dreiging serieus moeten nemen.
Stel je voor dat een Nederlander zo’n bedreiging zou krijgen van een van de andere Europese landen, die zou denken: wat belachelijk!
Ondertussen is welbekend dat Iran druk bezig is een atoombom te produceren. De dreiging wordt al groter. Daarom moest er actie worden ondernomen door Israël om dat te voorkomen. Er zijn immers heel veel diplomatieke pogingen ondernomen om het atoombomprogramma van Iran te stoppen, maar tevergeefs. Er was dus geen andere keuze dan de Iraanse faciliteiten, die atoomwapens kunnen produceren, te vernietigen.
In 1981 arriveerde u in Nederland. En bent tot op vandaag in ons land, in Barneveld, blijven wonen. Hoe is dat zo gekomen?
Shemtov Levi: Ik ben getrouwd met een Nederlandse vrouw, Rita. Vandaar mijn verblijf in Nederland, hoewel mijn oorspronkelijke bedoeling was alleen maar een beetje vakantie te houden in Europa. Maar binnen no time was het geld op en zocht ik werk om geld te verdienen en zo samen verder te kunnen reizen.
Ik ging als onderhoudsmonteur aan de slag in een bedrijf in deze omgeving. We kregen na verloop van tijd kinderen en hebben we ons in Barnveld voor vast genesteld. Echter in 1994 sloot het bedrijf vanwege een verplaatsing naar het noorden van Nederland. Daar lag de werkloosheid hoger dan hier. Wij werden in feite een beetje geofferd.
Ik vond dat eigenlijk niet erg, want ik ging vastbesloten de horeca in. Mijn vrouw en ik begonnen een cafetaria-restaurant Mc Levi’s pal naast het centraal station van Barneveld. Dat hebben we dertig jaar lang gedaan. Twee jaar geleden zijn we met pensioen gegaan, weer een jaar later hebben we de zaak verkocht. Dat plan lag al geruime tijd bij de makelaar voor de 7e oktober 2023.
Vooral na het bloedbad dat Hamas op 7 oktober 2023 op het grondgebied van de Joodse staat aanrichtte, kreeg uw horecabedrijf te maken met ernstige antisemitische incidenten. Welke precies?
Shemtov Levi: Er liepen bijvoorbeeld mensen -geen Nederlanders- voorbij de zaak die schietgebaren maakten tegenover ons. Een andere keer weer werd de Israëlische vlag, die trouwens binnen de zaak hing, losgerukt en meegenomen. Daarnaast kregen klanten die lekker zaten te eten op het terras anti-Joodse opmerkingen te horen.
Hoe reageerde de politie, de overheid in Barneveld op deze anti-Joodse bedreigingen? Meer surveillance, bewakingscamera’s?
Shemtov Levi: Kort na 7 oktober 2023 merkte ik dat de politiewagen vaak langs ons restaurant reed om te controleren of alles toch wel goed ging. Ook benaderde de gemeente Barneveld mij voor extra beveiliging. Zo kreeg ik een camerapaal, voor onze veiligheid en die van onze klanten.
Over de gemeente en de bevolking van Barneveld ben ik zeer te spreken. Ik zou nergens anders willen wonen, wel in Israël! Onze relatie met de plaatselijke bevolking is supergoed.
Enkele weken geleden maakten u en uw vrouw bijzonder schokkende taferelen mee in Barneveld bij een avond voor Jeruzalem van Christenen voor Israël. Wat speelde zich daar af en hoe kijkt u erop terug?
Shemtov Levi: Op die avond hebben anti-Joodse, anti-Israëlische demonstranten de sfeer willen verpesten. En dat was wel het geval. Ik heb daarover nog een brief geschreven aan de plaatselijke krant, die ook is geplaatst. Ik merkte daarin het volgende op: “Ik vind dat de politie te weinig gedaan heeft om te voorkomen dat de herrieschoppers ons zouden aanraken of duwen. Er was überhaupt niet genoeg politiemacht. We werden gedwongen om over de Israëlische vlag te lopen. Ik sprong er overheen. Mijn vrouw wilde er omheen lopen, maar zij is door de demonstranten richting de vlag geduwd.”
Een agent heeft vervolgens ruimte gemaakt voor mijn vrouw zodat zij verder kon lopen naar de hal van de bijeenkomst. Van de avond van Christenen voor Israël zelf heb ik alleen maar positieve punten overgehouden. Heel veel christenen, vooral hier in deze omgeving, staan naast Israël. Zij weten ook wat de waarheid is. En als ik dat zie, dan besef ik dat wij meer vrienden dan vijanden hebben. En ander bewijs is het optreden geweest van plaatselijke jongeren. Die hebben de demonstranten weggejaagd.
Desondanks gaat ook door uw hoofd dat een verslechtering van de situatie uw familie weleens zou kunnen nopen naar Israël te vertrekken.
Shemtov Levi: Als de status quo in Europa zo blijft en de Europese Unie niets onderneemt om het vuur van de haat tegen Joden en Israël te doven, en er in Israël geen dramatische ontwikkelingen plaatsvinden, gaat het voor ons Joden in de toekomst hier veel moeilijker en gevaarlijker worden. Het hedendaagse antisemitisme is niet wat wij kennen uit het verleden. Het is namelijk islamitische haat tegen Israël en de Joden. Maar ook wat niet islamitisch is, vinden de radicale moslims strafbaar.
En voor het geval mijn kleinkinderen uit Nederland verjaagd worden, hoop ik voor hen een veilige plek in Israël te vinden.
Wat is uw persoonlijke boodschap aan onze lezers, Joods en niet-Joods?
Shemtov Levi: Het hele verhaal, de boodschap, is voor mensen, die dat willen weten: God is sowieso aan onze zijde. En de waarheid wint altijd, altijd! En als iemand een anti-Joodse opmerking maakt tegen je, wees dan trots. Het is teken van je aanwezigheid. Shalom!
Reactie plaatsen
Reacties