Realistisch én weerbaar. Zo stelt Hanna Veiler, de nieuwe presidente van de Europese Unie van Joodse studenten (EUJS) zich op in een interview met het Duitse weekblad Jüdische Allgemeine (4 september 2025). Ja, Joodse studenten staan momenteel “met de rug tegen de muur”, maar ze moeten ook “ruimte creëren voor de herovering van eigen narratieven”. Dat vergt zeker moed. Niet voor niets prijken boven het gesprek de woorden van Veiler: “Wir brauchen mehr Mut”, wij hebben meer moed nodig.
Op de vraag naar haar eerste “ambtshandeling” antwoordt Veiler in gesprek te zijn gegaan met Joodse studenten, die nog niet officieel zijn vertegenwoordigd. Kortom, ze is meteen heel praktisch begonnen op haar belangrijke, bijzonder verantwoordelijke positie.
Veilers slogan luidt: “Deep Roots, Bold Future” ofwel diepe wortels, gedurfde toekomst. Hoe doe je dat vandaag de dag als Joodse student(e), wil interviewer Sophie Albers Ben Chamo weten. “Sinds 7 oktober 2023 staan Joodse studerenden met de rug tegen de muur. Het gaat er niet meer om wat wij eigenlijk willen, wat het betekent om jong en Joods te zijn. Het gaat er slechts nog om zich te moeten verdedigen tegen dat, wat anderen over ons zeggen. Dat was het Joodse campusleven van de afgelopen twee jaar.”
Nee, de situatie zal niet verbeteren, repliceert Weiler op deze vervolgvraag. Echter, daar laat ze het bepaald niet bij. Strijdbaar stelt de nieuwe voorzitster dat Joodse studentenorganisaties de moed moeten opbrengen om naast hun verdediging ook ruimte dienen te scheppen “voor de terugverovering van eigen narratieven”. Wat bedoelt ze daar precies mee? “Onze geschiedenissen, onze prioriteiten, onafhankelijk van de positie waarin de buitenwereld en het politieke wereldgebeuren ons brengen.”
Als steun in de rug voor dit tegenoffensief beschouwt Veiler de openstelling van de archieven van de EUJS. Daarin zijn decennia van “jonge, Joodse geschiedenis uit heel Europa” opgeslagen. Dé boodschap van al deze documenten is, aldus de EUJS-presidente, dat “jonge Joden nooit eenvoudig slechts passieve subjecten van de politieke wereldgeschiedenis waren, maar Europese samenlevingen altijd mede gestempeld hebben”. Dat is niet alleen onzichtbaar voor de buitenwereld, constateert ze, maar dat hebben ook veel jonge Joden vergeten.
Emancipatie door herbezinning dus? Het gaat er vooral om veerkracht, weerbaarheid op te bouwen, licht Veiler toe. “Het geeft kracht te weten dat er voor ons al strijd geleverd is. Wij hoeven niet van voren te beginnen.” Als Joodse contingentvluchtelinge opgegroeid in Duitsland heeft Veiler een persoonlijke training in weerbaarheid achter de rug. Ze weet daarom wat er op het spel staat voor de leden van de EUJS.
De Jüdische Allgemeine haakt ook nog in op de uitspraak van Hanna Veiler dat “praten niet meer helpt”. De logische vraag is derhalve: wat komt er dan daarna? “Er zullen veel campagnes komen”, reageert de aangesprokene. “Creatieve interventies. Bovendien zijn Joodse studenten op het punt aangekomen, waar zij van juridische middelen gebruik kunnen maken. Maar velen van ons weten niet welke dat precies zijn. Wij willen hulpbronnen en middelen ter beschikking stellen opdat ze in geval van nood hun rechten kunnen bevechten, ook in de rechtszaal.”
Over de laatste vraag van de Jüdische Allgemeine aan Hanna Veiler breken vandaag de dag vele Jodinnen en Joden in Europa zich pijnlijk en treurig genoeg het hoofd: blijven of gaan? Heel direct wordt de vertegenwoordigster van 160.000 Joodse studenten daarop bevraagd? Wat raadt zij haar leden?
“Ik begrijp de afweging absoluut”, geeft Veiler eerst aan. “Wij moeten haar serieus nemen.” Daarna verwijst ze volkomen terecht én wijs naar de statuten van de EUSJ. Daarin is “heel duidelijk verankerd, dat wij een Joodse organisatie in de diaspora zijn”. Haar ultieme antwoord luidt dan ook: “Onze missie is, op te komen voor degenen, die hier zijn.”
Bron: Jüdische Allgemeine (4 september 2025), interview met Hanna Veiler, presidente van de Europese Unie van Joodse studenten (EUJS) onder de titel “Wir brauchen mehr Mut”.
Reactie plaatsen
Reacties