“En wat doe ik? Ik ben Jood en strijd tegen antisemitisme.” Dat zei hoogleraar economie Guy Katz tijdens de presentatie online van een vijfpuntenplan tegen antisemitisme, donderdag 19 september 2025 in München. Katz had zojuist kort, maar krachtig verteld over de golf aan uitingen van Jodenhaat die over hem en zijn medestanders dagelijks heenspoelt. “De situatie is ernstig. Zeer, zeer ernstig.”
Ook op de dag van de persconferentie werd Katz weer wakker met zo’n honderd hatelijke berichten aan zijn adres via de sociale media. Anderhalve week eerder schreef een natuurlijk anonieme afzender “Fuck you”, inclusief een doodsbedreiging en wel “met mijn eigen handen”. Katz zou in stukken worden gesneden “als een dier”. Zijn hele familie moest worden vermoord, ging het verder. “De tijd is gekomen” heette het voor de Joodse professor uit München. Onder de Engelse tekst prijkten drie rode driehoeken, het demonische symbool van de terroristen van Hamas.
Nog het meest verontrustende is, zo vervolgde Katz, dat er weliswaar een onderzoek loopt naar de doodsbedreigingen tegen zijn persoon, maar dat “we tot op heden niet weten of deze persoon een buur is, of zij voor de deur op ons loert”.
Tijdens de persconferentie over het vijfstappenplan sprak ook Naomi Tamir als vertegenwoordiger van de Joodse Studentenunie in Duitsland. Zij noemde in onversneden taal de universiteiten “bolwerken van antisemitische ideologie, vrij van elke wetenschappelijkheid”. Joodse studenten beleven op de campussen “uitsluiting, misbruik van het onderwijs, tot vormen van fysiek geweld toe”. Solidariteit van medestudenten is dringend gewenst!
De bekende antisemitisme-onderzoeker prof. dr. Julia Bernstein leverde eveneens een bijdrage. Zij is voorzitter van het zeer actieve netwerk van Joodse hogeschooldocenten in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Bernstein sprak van een ronduit “alarmerende situatie”. Op scholen, op universiteiten gaan Joodse leerlingen en studenten dagelijks gebukt onder gevoelens van angst en vrees, verbergen hun Joodse identiteit. Op het ventileren van antisemitische gedachten of het begaan van antisemitische acties volgen in het gehele onderwijsveld amper consequenties voor de daders, onderstreepte Bernstein.
“Joods leed wordt nauwelijks waargenomen”, vervolgt de insider. “Het verdwijnt in de oceaan van de pro-Palestijnse stemming. Tijdens bijna alle interviews die ik afneem, breken Joodse gesprekspartners in tranen uit. Hoofdthema bij deze gesprekken is niet of mensen willen emigreren, maar wanneer en waarheen. Voor allen speelt de vraag: kan ik mijn kinderen nog een toekomst garanderen in dit land?” Inperking van tot nu toe onbestrafte Jodenhaat in het onderwijs door maatregelen is thans geboden, bepleitte derhalve Bernstein. “Dat is daadwerkelijk niet slechts een Joods belang! De maatschappelijke samenhang staat op het spel en daarbij is de Joodse inbreng vereist.”
Politie en Justitie kunnen het probleem van de vigerende Jodenhaat niet geheel oplossen, erkende Elio Adler van de organisatie WerteInitiative in Berlijn. “Pantserglas en politiebescherming maken antisemitisme minder, ze verhinderen echter dat wij Joden slachtoffer worden van haatmisdaden.” Tegen anti-Israël demonstraties, waarbij antisemitische leuzen klinken, dient harder te worden opgetreden, stelde Adler. Hij beloofde met concrete voorstellen te komen om strafrechtelijke mazen in de strijd tegen antisemitisme te dichten.
Als ondersteuner van het vijfstappenplan riep de actrice Uschi Glas op tot een brede maatschappelijke solidariteit met Jodinnen en Joden. “Ik schaam mij voor mijn Duitse medeburgers, die niet onze mensen terzijde staan. Ik ben diep ontzet en ook diepdroevig gestemd.” Vooral in haar eigen vakwereld, de kunstsector, ontbreekt het aan deze solidariteit. Spreekt Glas collega’s daarop aan, dan hoort ze: “Ik ben neutraal” of “Dan krijg ik wellicht geen baan meer.” De actrice nam ook een enorm gebrek aan kennis, in combinatie met pure pro-Palestijnse eenzijdigheid, waar bij jonge collega’s.
Dat schrijnende gebrek aan adhesie met in angst levende Jodinnen en Joden is eveneens de ervaring van initiatiefnemer van het vijfstappenplan Guy Katz. Zeker, hij toont zich verheugd over de lange lijst van ondertekenaars van de petitie die het plan vergezelt. Hij zegt echter ook: “Er kwam veel stilte, geen antwoorden.” Daarmee doelt Katz op de vele instituten die hij om hun ondertekening van het vijfstappenplan verzocht. Van universiteitszijde kwam nauwelijks enige respons. En uit de hoek van leraren meldde zich slechts één organisatie. “Als we geen 100.000 ondertekeningen verzamelen, kunnen we als Joden werkelijk vertrekken”, waarschuwt de econoom. Desalniettemin hoopt hij op veel handtekeningen. “Nu kan iedereen zeggen: Nooit is werkelijk nu.”
Bronnen:
*zie vooral de video-opname van presentatie en persconferentie vijfpuntenplan tegen antisemitisme de website https://dachgegenhass.com;
*artikel in Die Welt van redacteur politiek Kevin Culina onder de titel “Ich schäme mich für meine deutschen Mitbürger”, sagt Uschi Glas über den Antisemitismus.
Noot redactie: zie ook de bijdrage op deze website over de inhoud van het vijfstappenplan.
Reactie plaatsen
Reacties