“Niet de islamitische dreiging wordt aangepakt, maar de muren van de synagoge worden dikker en hoger, beter beveiligd haast dan een bank” – in gesprek met Chris den Hoedt, voorzitter Joods Rotterdam

Heel recent trad u op als inspreker tijdens een commissievergadering van de gemeenteraad van Rotterdam.

Wat was de directe aanleiding en uw boodschap aan de commissieleden?

Chris den Hoedt: De directe aanleiding voor mijn inspraak was een aangekondigd debat in de commissie over Palestina naar aanleiding van een aangeboden petitie van activistische anti-Israël groepen. Het doel van de petitie en van een aantal politieke partijen is tot een eenzijdige veroordeling van Israël te komen.

Met de inspraak van drie radicale Palestina activisten meende ik ook een ander geluid te moeten laten horen, een duidelijk tegengeluid. Wat het debat voor mij extra pijnlijk maakte, was dat het op Jom HaShoa (de jaarlijkse herdenkingsdag van de Shoa) op de agenda stond.

U herinnerde de raadsleden aan de invloed van de activiteiten van aanhangers van de moslimbroederschap en Hamas op de Joodse gemeente in Rotterdam. Hierbij verwees u naar de grote rechtszaak die momenteel in Berlijn loopt tegen Nazih R. (woonachtig in Rotterdam-Zuid) en drie andere verdachten voor het beramen van terreuraanslagen tegen Joodse doelen in Europa namens Hamas.

Kunt u die invloed op de leden van de Joodse gemeenschap concretiseren?

Chris den Hoedt: Er is niet één rechtszaak gaande, er zijn er zelfs twee. Ook de vermeend grootste fondsenwerver van Hamas had zijn stichting in Rotterdam. Hij staat onder verdenking van het doorsluizen van meer dan 11 miljoen euro naar Hamas. Een van de organisaties die de petitie mede heeft ondertekend, is ook door hem opgericht, wat al genoeg zegt over de inhoud van deze petitie (halve waarheden en hele leugens). Een aantal politieke partijen heeft meermaals podia met hem gedeeld, wetende met wie ze daar optraden, en zijn organisatie werd met alle egards door de nieuwe burgemeester (in alle onschuld?) op het stadhuis ontvangen. Het kan verkeren…

Nazih R., die onder verdenking staat, zoals u zegt, van het beramen namens Hamas van een aanslag op een Joods doel in Europa, was ook nog eens geruime tijd bestuurslid van de stichting van deze man.

Door de invloed van extremistisch gedachtegoed als dit moeten wij al ruim 15 jaar voor onze bijeenkomsten worden beveiligd. Niet de dreiging wordt aangepakt, maar de muren van de synagoge worden dikker en hoger, beter beveiligd haast dan een bank. In Nederland in 2025 is dat niet uit te leggen.

Kreeg u tijdens of na afloop van de commissiezitting nog respons op uw inbreng?

Chris den Hoedt: Nee, behalve een formeel bedankje voor het inspreken bleef het stil. Aansluitend gaven alle partijen hun positie middels een statement, waardoor ze wellicht geen tijd hadden dat te doen.

Belangrijker nog: beseffen de Rotterdamse stadsbestuurders en de gemeenteraad eigenlijk wel hoe groot het publieke gevaar is van de invloed en het machtsvertoon van islamitische organisaties of houden ze dat liever (angst/lafheid/politiek opportunisme) voor zich?

Chris den Hoedt: Net zozeer als dat de actuele en historische kennis over het conflict vrij beperkt is bij de raadsleden, denk ik dat ook de dreiging en invloeden van buitenaf niet echt landen. Het staat ook te ver van hun bed, dus dat kan ik hen niet verwijten. Lokale politici moeten zich daarnaast ook primair en eigenlijk alleen met stadsbelangen bezighouden, de buitenlandse politiek en dreiging van externe krachten, maar ook van invloeden van andere groeperingen behoren onze overheid toe.

Echter, dat de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein, Egypte en Jordanië de moslimbroederschap hebben bestempeld als terroristische organisatie en verbannen hebben, maar deze tegelijkertijd in het Westen en dus ook bij ons in Nederland en in onze stad vrij spel heeft, is wel onbegrijpelijk. Je mag verwachten van onze regering dat ze hierin adequater optreedt. De broederschap financiert immers Hamas en wordt vanuit Qatar aangestuurd. 

Het opportunisme van de ingediende motie was gebaseerd op wat partijen zeiden: we horen stemmen in de stad dat de raad zich moet uitspreken tegen Israël, dus wij moeten hier iets mee. Dat is populistische politiek waarmee je ook aangeeft dat de straat en het hardste geluid regeert. Als zo politiek wordt bedreven, is dat misschien gelijk ook een signaal aan al die mensen die er anders over denken om zich uit te gaan spreken, laat je horen anders word je genegeerd. 

Cruciaal: beseffen de burgers van Rotterdam dit wel naar uw waarneming?

Chris den Hoedt: Zolang iets je niet direct bedreigt, zie je het gevaar ook niet. De haat die ons treft, komt vanuit verschillende groepen met andere wereldbeelden. Die wereldbeelden bedreigen ons direct, maar zijn niet beperkt tot alleen de Joodse gemeenschap. Christenen vallen een groot deel van diezelfde haat ten deel en de decennialange ridiculisering en afkeuring vallen ook de kerk ten deel. Minder zichtbaar omdat de positie Israël anders is, maar wel gedeeld. De haat doet afbreuk aan de waarden waar Nederland op gebouwd is en dat kan je accepteren of bevechten. Tegelijkertijd moet je je realiseren dat verandering een constante is, maar de inkleuring van de toekomst iets is wat we gezamenlijk moeten doen. En daar wordt te weinig over gesproken.

In een eerder interview met u (5 november 2024) sprak u uw teleurstelling uit “over het gebrek aan daadkracht” bij het Rotterdamse gemeentebestuur “om met concrete acties te komen om het groeiend antisemitisme in te dammen”. “Alles lijkt geoorloofd en antisemitische uitingen blijven onbegrijpelijk zonder consequenties. Verwachtingen dat het anders zal zijn met nieuwe burgemeester (Carola Schouten, red.) hebben we niet direct.”

Graag uw commentaar op de huidige situatie voor de Joodse gemeente in Rotterdam onder burgemeester Carola Schouten en het stadsbestuur. Hoe verloopt het contact eigenlijk tussen de Joodse gemeente en burgemeester Schouten?

Chris den Hoedt: De situatie ten opzichte van vorig jaar is niet ten goede veranderd. Kritische tegengeluiden die leiden tot introspectie, zijn er te weinig en als al er een ander geluid is, wordt dat breed aangevallen. De bereidheid tot actie bij bestuurders lijkt er niet te zijn, wellicht uit angst. En in de tussentijd zien we de incidenten zich opstapelen.

We hebben korte lijnen naar het gemeentehuis en zeker ook met de burgemeester. Het contact is prima en indien nodig weten we elkaar te vinden. Maar een actieplan is er lokaal niet en ik ben bang dat dit ook niet gaat komen. Men moet zich realiseren dat het gevaar nog meer in de toekomst ligt dan in het heden. Als Jodenhaat, of als je wilt Israëlhaat, nu genormaliseerd is, dan krijgen de komende generaties hier nog meer last van.

Maandag 28 april 2025 nam u deel en sprak u op een bijeenkomst op de Dam in Amsterdam. Hoe luidde uw boodschap daar voor de aanwezigen en tegelijk voor de hele Nederlandse bevolking? 

Chris den Hoedt: Ten eerste is het naar mijn mening van belang dat we in het publieke domein aanwezig zijn en onze stem laten horen. We zien dat de kritiek op Israël platgeslagen en gesimplificeerd is en gemaakt tot hapklare brokken die gekleurd worden gepresenteerd als waarheid.

Waarom is het dat juist dit conflict zoveel emotie en (valse) betrokkenheid oproept, terwijl het op de schaal van alle oorlogen, conflicten en gevaren wereldwijd relatief klein is? Waarom wordt er politiek en in de media meer aandacht aan gegeven dan aan welk ander conflict? Waarom voelen de imams zich geroepen hiervoor de straat op te gaan, maar doen ze dat niet voor Soedan, Jemen, Irak, Iran, et cetera, et cetera, oorlogen waarin miljoenen moslims zijn omgekomen. Dit zegt dat het niet om het land of rechten gaat, maar dat het een religieuze invalshoek heeft. Zeker gezien het gekozen taalgebruik van de imams en de vlaggen die kort geleden werden meegedragen. 

En voor met name de linkse partijen lijkt het of Israël een heilig huisje is zoals dat vroeger het patriarchaat, verzuiling, de kerk, vrouwenrechten, et cetera waren. Die moesten afgebroken worden en nu lijkt dat te gelden voor Israël onder het mom van valse aannames als kolonialisme, wit privilege, bezetting, zionisme, enzovoort.

Er is dus een gecombineerd ideologische en een religieuze strijd gaande over de rug van Israël en Palestijnen. De tienduizenden Palestijnen die in Gaza demonstreren tegen Hamas vinden geen gehoor bij de activisten, media en/of politici hier. Arabische landen, betrokken bij onderhandelingen over ‘the day after’, zijn wel eensluidend dat er geen rol voor Hamas of andere geradicaliseerde groepen is weggelegd in een toekomstig bestuur voor Gaza, maar hier in Nederland vindt Hamas steun en wordt alleen hun kant en informatie (en aangedragen cijfers) omarmd en versterkt.

Mijn boodschap had meerdere invalshoeken, afgeleid van bovenstaande.

Ten eerste, dat “nooit meer” voor Joden betekent dat we nooit meer onder een overheid/regime vallen die/dat ons laat vallen, in gevaar brengt, of erger. Of die regering links, rechts, fascistisch of socialistisch is, is daarbij niet relevant.

Israël en zionisme zijn de belichaming van “nooit meer”. Een autonoom en democratisch land, welke de veiligheid van Joden en al zijn inwoners zo goed mogelijk borgt in een (nog steeds) vijandige omgeving.

En waar wij zeggen “nooit meer”, zeggen Hamas en gelijkgestemden dat zij 7 oktober weer opnieuw en opnieuw en opnieuw zullen uitvoeren.

(Islamitisch) radicalisme waar Hamas voor staat is een gevaar voor Israël, maar ook voor Nederland. Hier wordt nog steeds weggekeken van de invloeden van de Hamas-financiers uit Qatar/Iran in de politiek en de moskeeën en wordt niet geluisterd naar de waarschuwingen vanuit andere Arabische landen. Terwijl deze Arabische landen groepen als de moslimbroederschap verbieden, laten wij hier deze invloed ongemoeid groeien, iets wat toekomstige onvrijheid voedt en haaks staat op de waarden die wij kennen in Nederland. Een gevaar voor ons, waarvoor wij hier al decennia lang beveiligd moeten worden en een gevaar voor christenen en andersgelovigen.

De flyer, die u toestuurde, gaf alvast twee kernzinnen aan: “Enough is enough – Stop de haat tegen lsrael”.

Welke concrete maatregelen moeten uws inziens daarvoor urgent worden getroffen?

Chris den Hoedt: Voor urgentie zijn we rijkelijk laat, de geesten zijn immers al rijp gemaakt om hier nog een generatie of langer last van te gaan hebben. Er ligt wel een taak voor de overheid om lessen te trekken uit de getoonde haat en agressie en wetgeving of strafmaat waar nodig aan te passen. 

Voor wat betreft radicale invloeden, moet worden bepaald wat ongewenst is en hoe dit in te dammen of te verbieden. Dit op individuele basis, maar ook voor extreme stromingen vanuit religieuze overtuiging.

Er zijn veel concrete, haalbare maatregelen die getroffen kunnen worden, maar belangrijker is dat het debat hierover eerst opgestart gaat worden.