“De Palestijnse kant van de zaak horen we dag en nacht, nu wil ik horen wat Israël te zeggen heeft” – In gesprek met predikante Arenda Haasnoot

Gepubliceerd op 13 november 2025 om 01:05

Samen met ruim twintig leiders ging de theologe Arenda Haasnoot (predikante van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) in Spijkenisse) onlangs op werkbezoek naar de Joodse staat. Reden genoeg voor de redactie van antisemitismenieuws.nl om naar haar beweegredenen en ervaringen te vragen. Daarbij beklemtoont ds. Haasnoot dat de Bijbel van begin tot einde getuigt van de onlosmakelijke band tussen het Joodse volk en het land Israël. “De theologen, die die verbinding tussen volk, land en staat ontkennen, zetten daarmee feitelijk de Bijbel zelf buiten spel.”

U ging recent op reis naar Israël. Durfde u dat vooraf ook te delen in eigen land? Immers in een prachtige video-opname vanuit de Joodse staat merkt u op dat niet alleen de Gazanen mensen zijn, maar ook (!) de Israëli’s, omdat het lijkt alsof er in Nederland geen goed woord meer over Israël over de lippen kan komen

Arenda Haasnoot: Zeker, ik had er geen moeite mee om te delen dat ik op reis ging naar Israël. Als dat niet meer mogelijk zou zijn, dan zou de anti-Joodse tendens ieders denken volledig hebben overgenomen. Israël is wat mij betreft de lakmoesproef voor echte tolerantie. Je ziet dat veel mensen niet in staat zijn zich in te leven in de Israëli’s om te beseffen wat de onmenselijke aanval en de al decennia durende terreur vanuit Palestijnse hoek met hen doet.

Tussen haakjes: wat was de directe aanleiding voor uw bezoek aan Israël en het doel?

Arenda Haasnoot: De directe aanleiding was de eenzijdige beeldvorming in Nederland, die vrijwel uitsluitend gericht is op het slachtofferschap van de Palestijnen. Hun situatie ís tragisch, maar men vergeet gemakshalve dat de oorzaak grotendeels ligt bij hun eigen leiders en de manier waarop generaties zijn opgevoed.

De Israëlische ambassade heeft namens het ministerie van Buitenlandse Zaken ruim twintig christelijke leiders uitgenodigd voor deze delegatiereis. Het doel was om met eigen ogen te zien hoe het conflict het leven van de Israëlische samenleving beïnvloedt.

U trof een getraumatiseerd land aan. Persoonlijke gesprekken, ontmoetingen onderstreepten dat? Met als cesuur 7 oktober 2023.

Arenda Haasnoot: 7 oktober 2023 is een keerpunt, een game-changer. Overal hoor je mensen spreken over een Israël van vóór en een Israël van ná die dag. Sinds 7 oktober is het land voorgoed veranderd. Het vredesideaal dat de meeste Israëli’s hooghielden is gesneuveld met de afslachting van meer dan 1400 onschuldige burgers en nog eens ruim 1000 jonge soldaten.

Stond wat u zag en hoorde in Israël ook haaks op de Nederlandse mediale berichtgeving grosso modo over het land en zijn inwoners?

Arenda Haasnoot: Het overgrote deel van Nederlandse mainstream media is sterk eenzijdig. Voor hen is er maar één schuldige in het conflict en dat is Israël. Ze herschrijven de geschiedenis naar een koloniaal model. Alsof in 1948 enkel Europeanen naar Israël kwamen om daar een koloniaal project te beginnen Terwijl het land eeuwenlang een, zij het een kleine, Joodse bevolking heeft gehad. Joden zijn nooit volledig weggeweest uit Israël, wat door de Romeinen ‘Palestina’ genoemd werd, naar de aartsvijanden van Israël: de Filistijnen.

Veel Nederlandse, en ook internationale, media nemen kritiekloos de berichtgeving over van zenders als Al Jazeera, die feitelijk onder controle staan van Hamas. Tegelijkertijd hebben veel mensen in Nederland een bijna religieus vertrouwen in deze mainstream media. Ze nemen alles aan wat hen wordt voorgeschoteld en denken zelden zelfstandig na.

Gelukkig zijn er ook mediakanalen die wél evenwichtig verslagleggen, maar zij vormen helaas de minderheid. Tijdens deze reis wilde ik daarom zoveel mogelijk ooggetuigen horen, zien en spreken. De Palestijnse kant van het verhaal horen we dag en nacht, nu wil ik horen wat Israël te zeggen heeft.

Wat deed het met u de zuidelijke grensstrook van Israël met de Gazastrook te bezoeken? Daar pleegde Hamas op 7 oktober 2023 zijn weerzinwekkende moorden. Wat zag en hoorde u daar van kibboetsniks en andere inwoners?

Arenda Haasnoot: Als je aan de grens van Gaza staat, dan zie je hoe dicht de kibboetsiem tegen de grens aangebouwd zijn. Het waren juist deze woongemeenschappen waar Gazanen in en uit konden lopen en alle hulp kregen die ze nodig hadden. Juist deze mensen zijn onder de voet gelopen door moordzuchtige Hamasaanhangers.

We spraken een Rotterdammer die als boer werkt op een van de kibboetsiem. Hij moest op 10 oktober terugkeren om voor zijn koeien te zorgen. Althans, de dieren die nog over waren. Hevig getraumatiseerd door de afslachting van bekenden, moest hij toch doorgaan, want het werk wachtte.

Onder de mensen die konden terugkeren heerst grote angst voor herhaling. Ze dragen een immens trauma mee. Ze hebben onvoorstelbare gruweldaden gezien en meegemaakt, die menselijkerwijs niet te dragen zijn. Dan praat ik over de ooggetuigen en overlevenden. Het handjevol vrijgelaten gijzelaars leeft helemaal met een afgrijselijk trauma. Sommigen van hen hebben zelfs een einde aan hun leven gemaakt omdat ze niet konden leven met wat hen en anderen is aangedaan.

Het is ronduit misdadig te noemen dat onze publieke omroepen deze getuigenissen niet laten zien. Ze weigeren zelfs de beelden van 7 oktober te bekijken die door de Israëlische ambassade werden aangeboden. En zelfs het jeugdjournaal verspreidt suggestieve berichtgeving waarin Israël als enige schuldige wordt neergezet. Daarmee worden kinderen eenzijdig en anti-Joods geïnformeerd, met alle gevolgen van dien.

Dat Hamas zijn eigen bevolking onderdrukt en dat Israël al decennialang gebukt gaat onder aanslagen en terreur, schijnt niemand te mogen weten. Ook over de situatie op de zogenaamde ‘Westbank’ oftewel Judea en Samaria wordt een vertekend beeld geschetst. De Joden die daar wonen in de door Oslo-akkoorden vastgestelde gebieden hebben meer te kampen met aanslagen van Palestijnse zijde dan andersom.

In het noorden van Israël deed u de Druzische plaats Majdal Shams aan, waar Hezbollah twaalf spelende kinderen gericht onder vuur nam en vermoordde. U sprak ook hun vaders. Wat vertelden zij u?

Arenda Haasnoot: De vaders vertelden ons dat het geen toevallige raketaanval was vanuit Syrië. Hezbollah had al eerder sportvelden als doelwit genomen. Maar op 27 juli 2024 was het raak. Twaalf jonge kinderen en tieners werden vermoord door een raket met een kernkop die meer dan 50 kilogram explosieven bevatte. Van sommige kinderen bleef niets over.

De vaders lieten hun kinderen zien op foto’s en filmpjes. Ze vertelden over hun dromen en toekomstplannen. Eén tiener wilde wereldberoemd worden. Dat is hij nu, door deze brute slachtpartij.

Ze vertelden ook dat er in Syrië nog ongeveer 250 vrouwen worden gegijzeld, maar daar horen of zien we niets over in de media. Het Druzendorp Majdal Shams is nog steeds in diepe rouw. Voorheen had men sympathie voor het Syrische regiem, maar die is compleet verdwenen. De inwoners staan nu aan de zijde van Israël. Sommigen hebben zelfs aangegeven bereid te zijn mee te vechten in het Israëlische leger.

Vormde de regelrechte hetze tegen Israël, ja Joden in het algemeen (‘zionisten’) soms ook nog een gespreksonderwerp met Israëli’s tijdens het werkbezoek? Per slot van rekening schuwen Israëli’s geen onderwerp!

Arenda Haasnoot: Zeker. We wilden de Israëli’s juist bevragen over de beschuldigingen die wereldwijd tegen hen gericht zijn.  Hoe staan ze bijvoorbeeld tegenover de beschuldiging van apartheid of de vermeende genocide. Voor hen is het moeilijk te begrijpen hoe negatief Israël buiten het land wordt neergezet. Ze lieten ons zien dat er in Israël nergens sprake is van apartheid. Zowel Joden als Arabieren hebben dezelfde rechten, inclusief stemrecht en toegang tot onderwijs en gezondheidszorg.

We bezochten ook plekken waar duidelijk werd hoezeer het lot van Palestijnen hen wél aan het hart gaat. Zoals bij het kinderziekenhuis ‘Save a childs heart’ https://saveachildsheart.org/about-us/childrens-hospital. Dit kinderziekenhuis helpt jaarlijks talloze kinderen die in hun eigen land niet geholpen kunnen worden. Vóór 7 oktober kwam de helft van de kinderen uit de Palestijnse gebieden. Zodra de situatie het toelaat, zal het ziekenhuis die hulp weer hervatten.

In tegenstelling tot het beeld dat vaak wordt geschetst, dat Gazanen in een openluchtgevangenis zouden leven, bleek dat velen via diverse grensovergangen gewoon naar Israël konden komen om te werken, contacten te onderhouden en medische zorg te ontvangen. Israël heeft bovendien zelf in 2005 alle Israëli’s teruggetrokken uit Gaza, zodat de bevolking daar zelf een toekomst kon opbouwen. Maar al de miljarden aan internationale hulpgelden zijn niet in wederopbouw geïnvesteerd, maar in ondergrondse tunnels, wapens en oorlogstuig.

Welke boodschap heeft u na dit bezoek aan de Joodse staat aan uw medepredikanten, wellicht aan alle theologen die ons land telt?

Arenda Haasnoot: Joden wereldwijd hoeven niet te boeten voor een oorlog waarin de staat Israël verwikkeld is geraakt. Daarnaast is het belangrijk om te beseffen dat het Joodse volk, in Israël én in diaspora, een eeuwenoude onlosmakelijke band heeft met het land. Daar getuigt de Bijbel van. Van begin tot einde. De theologen, die die verbinding tussen volk, land en staat ontkennen, zetten daarmee feitelijk de Bijbel zelf buiten spel.

En aan het ‘gewone’ kerkvolk?

Arenda Haasnoot: Wees kritisch op de berichtgevingen van de publieke omroep en de mainstream media. Wanneer Israël opnieuw als schuldige wordt aangewezen, stel jezelf dan de vraag: ‘wat ging hieraan vooraf?’ Hoeveel Hamas-terroristen waren bij dit incident betrokken?

Waar zijn de berichten over de vermeende hongersnood gebleven sinds de wapenstilstand? En waarom horen we niets over de wrede executies van ‘collaborateurs’ door Hamas?

Welke persoonlijke zegeningen bracht deze Israëlreis u?

Arenda Haasnoot: Te midden van alle aangrijpende getuigenissen ontmoetten we mensen van ongelooflijke veerkracht. Mannen en vrouwen die bereid zijn hun leven te geven voor hun hoop op dit land. Dat raakt diep. Wat ik vooral meeneem is dit besef: Am Yisrael Chai: Het volk Israël zal leven.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.