“Israël behandelt de Palestijnen zoals nazi-Duitsland de Joden behandeld heeft.” Deze zin is een van de machtigste propagandaslogans van onze tijd, schrijft de auteur Jan Kapusnak (Tel Aviv) in een gastcommentaar voor de Neue Zürcher Zeitung (NZZ, 4 september 2025) onder de titel “Die Juden sind auch nur Nazis” – pseudohistorische Spiegelung ist ein gängiger Waffe gegen Israel geworden.
In zijn glasheldere betoog trekt Kapusnak de lijn van “dit systeem van pseudohistorische weerspiegeling” gelijk maar door: “Gaza wordt daarmee als Auschwitz van de 21e beschreven, militaire operaties worden als “genocide” gebrandmerkt, “vluchtelingenkampen” vergeleken met het getto van Warschau. De Nakba geraakt tot de Arabische Shoah en het “racistische regime” in Jeruzalem wordt een plan van “Endlösung” geïnsinueerd.”
Doel van deze demonisering van de Joodse staat is evident voor Kapusnak. Zo wordt Israël wereldwijd aan de schandpaal genageld en de Joodse staat tegelijk elke morele legitimiteit ontzegt.
De techniek van deze presentatie berust op een simpel patroon, zet de gastschrijver in de NZZ uiteen: alles wat Joden in de 20e eeuw ondergingen, leden, wordt nu een-op-een aan de Palestijnen toegeschreven. “Dit retorische sjabloon creëert een twijfelachtige morele gelijkstelling”, oordeelt Kapusnak. Het woord “verwerpelijk” is hier wellicht beter op zijn plaats. Maar goed, “het benut het eeuwige trauma van de Joden om de enige Joodse staat ter wereld te delegitimeren”, vervolgt hij, “en wist het onderscheid uit tussen een democratie en een regime dat industriële massavernietiging praktiseert. Wie beschuldigd wordt de grootste misdaad van de moderne tijd te hebben begaan, kan ook geen recht van bestaan bezitten.”
Een centraal element in deze constructie -zeg pure geschiedvervalsing- is de gelijkstelling van Nakba (Arabisch voor de Palestijnse catastrofe van 1948) en Shoah, poneert Kapusnak. De Palestijnse beschrijving van de stichting van de staat Israël op 14 mei 1948 plaatst die niet in de context van “een poging tot genocidale vernietiging”, maar als spiegelbeeld. Volgens dit Palestijns narratief zouden de Palestijnen als volk gericht zijn aangevallen en verdreven, terwijl Joden in Europa vermoord werden. “De historische samenhang – de vernietigingsoorlog van Arabische staten tegen de nieuw gestichte Joodse staat- wordt weggelaten. Over blijft de bewering dat Joden slechts het slachtofferkleed aflegden om zelf onderdrukkers te worden.”
Bekende demoniserende beschuldigingen aan Israëls adres als “genocide” of “apartheid” bezitten niet alleen in het Westen een enorm gewicht, beklemtoont de gastauteur. Wie ze op Israël toepast, hoeft ook geen bewijs te leveren, observeert hij scherp én schrijnend genoeg. “Alleen de begrippen al garanderen verontwaardiging, boycot en diplomatieke uitsluiting. Pro-Palestijnse demonstranten dragen vlaggen met hakenkruizen in plaats van de davidsster; memes tonen Israëlische generaals als “Hitlers erfgenamen”. Wat eens ondenkbaar was -Joden gelijk te stellen met nazi’s- is intussen deel van het publieke discours geworden.”
Dergelijke vergelijkingen zijn evident antisemitisch, voert Kapusnak aan. Als bewijs citeert hij de internationaal algemeen aanvaarde IHRA-definitie van Jodenhaat. Deze veroordeelt uitdrukkelijk “vergelijkingen van de hedendaagse Israëlische politiek met die van de nazi’s” als antisemitisch. Deze perfide parallellie bagatelliseert immers het lijden van zes miljoen Joden, ontwijdt hun aandenken en maakt hun nakomelingen tot daders. “Israël als nazi-Duitsland voor te stellen, is geen politieke analyse, maar bewuste demonisering – een oude haat verborgen in een moderne verpakking”, constateert Kapusnak.
De gastauteur acht de gewraakte vergelijking historisch absurd. “De Holocaust was de systematische poging een heel volk te vernietigen. Israël daarentegen verdedigt zich tegen terroristische organisaties, die openlijk zijn vernietiging nastreven.” Wat dat betekent? Dat toonde “de moorddadige veldtocht van Hamas van 7 oktober 2023 in alle duidelijkheid” aan. Burgerslachtoffers in Gaza zijn “een tragisch gevolg van gevechtshandelingen in een sterk gemilitariseerd stedelijk gebied, maar nooit het doel van de militaire operaties van de Israëlische strijdkrachten”. Daarenboven groeit de Palestijnse bevolking sinds decennia – “een gegeven dat de beschuldiging van genocide objectief weerlegt”.
Accuraat schetst Jan Kapusnak het publicitaire succes van Hamas. Haar propaganda volgt niet de feiten, maar zet in op beelden. “En Hamas beheerst dat perfect.” De terreurorganisaties offert burgers op als menselijke beschermschilden door uit woonwijken raketten op Israël af te vuren, door terreurtunnels onder scholen en ziekenhuizen. “De daaruit resulterende menselijke tragedies” vormen een propagandawapen voor Hamas. “Israël mag dan militair de overhand hebben, maar Hamas controleert de narratieven en ensceneert zichzelf als David tegen Goliath.” Intussen voert het Israëlische leger een van de meest complexe oorlogen van deze tijd, terwijl het onvermoeibaar, ver boven de criteria van het oorlogs- en volkenrecht, Gazaanse burgers probeert te beschermen, onderstreept Kapusnak.
De auteur gaat nog in op een ander punt van externe kritiek op de Joodse staat. Terecht spreekt hij hier van “een vulgair psychologisch argument”. Het betreft de opvatting van sommigen dat Joden “harder” beoordeeld dienen te worden. Notabene op grond van hun lijdensweg… Vlijmscherpe repliek van Kapusnak: “omdat ze eens geleden zouden hebben, zo alsof slachtoffers dwangmatig tirannen worden”. Hij bestempelt deze argumentatie als een “ontmenselijking van de Joden”, tegelijkertijd ook een “legitimering” van hun demonisering. “De Holocaust was geen “moreel leerstuk”, maar de poging een heel volk uit te delgen; overlevenden hebben daaruit niets te “leren”. Dit van Joden te verlangen, terwijl het recht op zelfverdediging van andere naties onaangevochten blijft, getuigt van een diep verwrongen perceptie.”
Zeker, voor Europa is deze projectie comfortabel, interpreteert Kapusnak. Wanneer Israëli’s als nazi’s woeden, worden de schuld en de verstrikking van vroegere generaties verzacht. “De Holocaust wordt tegelijk universeel gemaakt en uitgehold. Deze relativering opent de weg voor antisemitische narratieven, die kunnen dan binnendringen in debatten over de Shioah, zonder de historische realiteit direct in twijfel te trekken.”
Voor de Israëlische kenner van het Midden-Oosten is scherpe kritiek op Israël helemaal geen punt, “absoluut legitiem”. Elke democratie moet dat immers kunnen verdragen. Echter, demonisering, nazi-vergelijkingen en een dubbele moraal zijn voor Kapusnak “illegitiem” en “overschrijden de grens naar een antisemitische ideologie”. “Ze relativeren de Holocaust, ontkennen het bestaansrecht van Israël en scheppen een klimaat waarin antisemitisch geweld maatschappelijk tolerabel wordt.”
Voor de gastauteur van de NZZ kan de herinnering aan de Holocaust zich alleen aan de waarheid oriënteren. “Holocaust-omkering is evenwel modern antisemitisme, dat zoals na 1945 resoluut bestreden moet worden. “Nooit weer” is ook vandaag nog nú!”
Bron: gastcommentaar van Jan Kapusnak (auteur, woonachtig in Tel Aviv ) in de Neue Zürcher Zeitung van 4 september 2025 onder de titel “Die Juden sind auch nur Nazis” – pseudohistorische Spiegelung ist zur gängigen Waffe gegen Israel geworden.
Reactie plaatsen
Reacties